اجزای حقوق صاحبان سهام

حقوق صاحبان سهام


حقوق صاحبان سهام نشان دهنده حقوق مالی صاحب یا صاحبان یک واحد  انتفاعی  نسبت به دارایی

های واحد است که مبلغ آن از طریق کسر جمع  بدهی های  واحد  تجاری از جمع  دارایی های آن به

دست  می آید.

žبخش حقوق  صاحبان  سهام  در شرکت های سهامی  شامل اقلام زیر می باشد:

سرمایه قانونی – سرمایه  قانونی  شامل  ارزش اسمی  سهام عادی وسهام ممتاز می باشد.

سرمایه پرداخت شده اضافی – شامل صرف سهام عادی یا ممتاز، صرف سهام خزانه ، مازاد ناشی

از بازخرید ، ابطال و یا تجزیه سهام ومانند آن می باشد

اندوخته ها – نوعی  محدودیت در توزیع  سود  سهام می باشد که ممکن است  ناشی  از الزامات  قانونی ، تصمیمات  مدیریت یا مجمع عمومی  صاحبان سهام و یا توافق و قراردادهای  منعقده  با اشخاص ثالث   باشد.  مثل  اندوخته  قانونی ، اندوخته  احتیاطی ، اندوخته  جایگزینی  ماشین آلات و یا اندوخته سپرده بازخرید اوراق قرضه.

 سود(زیان ) انباشته – مانده بستانکار حساب مزبور مبین آن بخش از سود سال جاری و  سود سنواتی است که محدودیتی  در توزیع آن بین صاحبان سهام وجود ندارد. مانده بدهکار این حساب نشانگر زیان انباشته از سنوات گذشته می باشد.

سرمایه تحقق نیافته –  هر گونه  افزایش  یا  کاهش  در  حقوق صاحبان سهام  که  در طبقات قبلی  نگنجد ،  در این بخش نشان داده می شود. مثل مازاد ناشی از تجدید ارزیابی دارایی های ثابت.

حقوق صاحبان سهام
  
   سرمایه
   اندوخته قانونی
   سایر اندوخته ها

   سود (زیان) انباشته

اجزای بدهی ها

تعاریف بدهی

- تعریف بدهی از جانب جان کنینگ: یک خدمت که ارزش آن بر حسب پول تعیین شود و مالک آن طبق وظیفه قانونی به شخص ثالث یا مجموعه ایی از اشخاص به صورت یکسان ارائه نماید.

- تعریف بدهی طبق بیانیه شماره 4 هیئت اصول حسابداری: تعهدات اقتصادی یک شرکت که طبق اصول پذیرفته شده حسابداری شناسایی و انداره گیری و محاسبه شوند. دلیل این تعریف از بدهی ها بر اساس دیدگاه رفتاری این بود که در الگوی سنتی حسابداری که مقادیر بستانکار پس از مقادیر بدهکار ثبت می شدند گزارش کردن یک بدهی به عوامل زیر بستگی داشت:

1)اهمیت شناسایی یا ثبت طرف دیگر رویداد مالی(هزینه تعلق گرفته که مهمترین رویداد تلقی می گردد).

2)شناسایی یا ثبت یک زیان و یا دریافت داریی های خاص به وسیله شرکت.

- تعریف بدهی از دیدگاه هیئت تدوین استانداردهای حسابداری مالی (بیانیه شماره 6): از دست دادن منافع اقتصادی آتی ناشی از تعهدات فعلی مبنی بر انتقال دارایی ها یا ارائه خدمات به سایر واحد های تجاری در آتی که در نتیجه مبادلات یا رویدادهای گذشته ایجاد شده را بدهی گویند. در جدید ترین تعریف از بدهی ها همواره بر تعهدات اقتصادی به جای بدهی های قانونی تاکید شده و در این تعریف درآمد انتقالی به دوره آتی به دلیل این که به عنوان تعهدات اقتصادی واحد تجاری محسوب نمی گردد جزء بدهی ها طبقه بندی نمی شود.

- تعریف بدهی بر طبق استاندارد ایران (بیانیه شماره 4): تعهد انتقال منافع اقتصادی توسط واحد تجاری ناشی از معاملات یا سایر رویداد های گذشته را بدهی گویند.

تعهداتی که انتظار می رود تا در طی یک دوره گردش عملیات یا یک سال (هر کدام طولانی تر باشد) از محل دارایی های جاری یا از محل ایجاد سایر بدهی های جاری تصفیه شوند، بدهی های جاری نامیده می شوند. از اقلام مختلف این طبقه از بدهی ها می توان حساب های پرداختنی ، اسناد پرداختنی ، سایر حساب های پرداختنی، پیش دریافت ها، ذخیره مالیات و حصه جاری بدهی های بلند مدت را نام برد.

بدهی های جاری

   حسابها و اسناد پرداختنی تجاری
   حسابها و اسناد پرداختنی
   پیش دریافت ها
   ذخیره مالیات
   سود سهام پرداختنی
   تسهیلات مالی دریافتنی
   بدهی های مرتبط با دارائی های غیر جاری نگه داری شده برای فروش
 
اقلامی از بدهی های بلند مدت در یک واحد تجاری عبارتند از اسناد پرداختنی بلند مدت، وام های پرداختنی، پیش دریافت های بلند مدت و حصه غیر جاری ذخیره مالیات یا ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان.

بدهی های غیر جاری

حسابها و اسناد پرداختنی بلند مدت
تسهیلات مالی دریافتنی بلند مدت
ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان

اجزای داراییها

دارایی جاری عبارت است از وجه نقد و یا دارایی های دیگری که به طور معقول انتظار می رود در طی چرخه عادی عملیاتی واحد تجاری و یا دوره مالی ، هر کدام که طولانی تر باشد، به وجه نقد تبدیل شده و یا مصرف شود ویا آنکه فروخته شود.

دارایی های جاری عبارتند از وجوه نقد و سایر دارایی هایی که به طور معمول انتظار می رود تا در طی یک دوره گزارش عملیات یا یک سال (هرکدام طولانی تر باشد) قابل تبدیل به وجه نقد باشد. منظور از دوره گردش عملیات (چرخه فعالیت) مدت زمانی است که پول تبدیل به کالا شده، به فروش رسیده و وجه حاصل از فروش آن دریافت شود. به طور مثال در یک شرکت تولیدی، از زمان مصرف وجوه نقد جهت خرید مواد اولیه و پرداخت دستمزد و سایر هزینه ها و سپس دارایی های جاری شامل اقلام متنوع پولی (موجودی نقد، سرمایه گذاری های کوتاه مدت، حساب ها و اسناد دریافتنی و ...) و همچنین اقلام متنوع غیر پولی (موجودی مواد و کالا، پیش پرداخت های کوتاه مدت) می باشد.

دارائی های جاری : 

   موجودی نقد

   سرمایه گذاری کوتاه مدت

   حسابها و اسناد دریافتنی تجاری

   سایر حسابها و اسناد دریافتنی

   موجودی مواد و کالا

   سفارشات و پیش پرداخت ها

   دارایی های جاری نگه داری شده برای فروش 

 دارایی های غیر جاری یا بلند مدت شامل کلیه دارایی هایی است که بر اساس ویژگی های یاد شده برای دارایی های جاری، نمی توان آنها را جزء دارایی های جاری طبقه بندی و گزارش نمود.

دارایی های غیر جاری :

   دارایی های ثابت مشهود

   دارایی های نامشهود

   سرمایه گذاری های بلندمدت

   سایر دارایی ها

ترازنامه

ترازنامه

صورت وضعیت مالی که آن را ترازنامه می نامند؛ یکی از گزارشات اصلی است که حسابداران تهیه می کنند. ویلیام ریپلی آن را همانند عکسی دانست که از شرکت گرفته می شود؛ که دارایی ها در یک طرف و بدهی ها و حقوق صاحبان سهام در طرف دیگر این عکس نشان داده می شود.

سایر تعاریف

- گزارشی که اطلاعاتی درباره منابع اقتصادی (دارایی ها) تعهدات اقتصادی (بدهی ها) و حقوق سهامداران (نیز به عنوان خالص دارایی ها ارزش ویژه یا سرمایه شرکاء) و ارتباط آن ها با یک دیگر در یک مقطع زمانی معین را نشان دهید ترازنامه گویند. کلیه اقلام ترازنامه به استثنای مواردی خاص تاریخی است.

- ترازنامه صورت منابع اقتصادی در اختیار یک واحد تجاری و ادعای نسبت به این منابع در تاریخ صورت مالی می باشد.

- ترازنامه منبع اصلی اطلاعات برای ارزیابی نقدینگی و انعطاف پذیری مالی است.

برای دیدن نمونه ترازنامه اینجا را کلیک کنید